مقدمه این مقاله:
روان‌کننده‌ها (Plasticizers) از افزودنی‌های شیمیایی مهم برای تولید بتن آماده هستند که به منظور افزایش روانی، کاهش آب اختلاط و بهبود خواص مکانیکی و دوام بتن توسط شرکت‌های تولید بتن آماده معتبر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بتن آماده که معمولاً از کارخانه تا محل اجرا حمل می‌شود، استفاده از روان‌کننده‌ها نقش کلیدی در حفظ کیفیت و کارایی بتن دارد. در ادامه پنج نقش اصلی روان‌کننده در بتن آماده توضیح داده شده است.
افزایش روانی و کارایی بتن (Workability)
روان‌کننده‌ها با کاهش اصطکاک بین ذرات سیمان و مصالح سنگی، باعث افزایش روانی در هنگام تولید بتن آماده می‌شوند. در نتیجه بتن به‌راحتی در قالب‌ها جریان پیدا می‌کند، پر کردن مقاطع متراکم بدون نیاز به ویبره شدید ممکن می‌شود و سطح نهایی بتن صاف‌تر و بدون کرموشدگی خواهد شد. افزایش روانی بتن، اجرای آن را آسان‌تر کرده و کیفیت سطح نهایی سازه را بهبود می‌دهد. یکی از دلایلی که شرکت‌های معتبر تولید کننده بتن آماده از روان کننده‌هایی با کیفیت بالا استفاده می‌کنند، تولید بتن آماده با کیفیت و استفاده از روان کننده‌های خوب است.
کاهش میزان آب اختلاط (Water Reduction)
اصلی‌ترین نقش روان‌کننده‌ها کاهش مقدار آب لازم برای دستیابی به روانی مورد نظر است. به طور معمول روان‌کننده‌های معمولی تا ۱۰٪ و فوق‌روان‌کننده‌ها تا ۳۰٪ از آب اختلاط را کاهش می‌دهند. با کاهش آب بدون تغییر در اسلامپ، نسبت آب به سیمان کاهش یافته و بتن متراکم‌تر و مقاوم‌تر می‌شود. آب بلای جان کیفیت بتن آماده است و هر چه میزان آب در تولید بتن آماده کمتر باشد، کیفیت بتن بالاتر خواهد بود.
افزایش مقاومت‌های مکانیکی بتن
کاهش آب اختلاط مستقیماً باعث افزایش مقاومت فشاری، خمشی و سایشی بتن می‌شود. بتن حاصل از مصرف روان‌کننده تخلخل کمتری دارد، چسبندگی بهتری بین خمیر سیمان و سنگدانه‌ها ایجاد می‌کند و در برابر بارهای فشاری و ضربه‌ای مقاوم‌تر است. در نتیجه، سازه بتنی دوام بیشتری در طول زمان خواهد داشت.
حفظ کارایی بتن آماده در حین حمل‌ونقل
در بتن آماده، فاصله زمانی بین تولید در بچینگ و مصرف در کارگاه ممکن است طولانی باشد. روان‌کننده‌ها کمک می‌کنند بتن دیرتر سفت شود و اسلامپ آن حفظ گردد، از افت روانی در مسیر حمل جلوگیری شود و کیفیت بتن در محل تخلیه مشابه کیفیت تولید اولیه باقی بماند. این ویژگی در پروژه‌های شهری و بزرگ‌مقیاس بسیار اهمیت دارد.
افزایش یکنواختی، تراکم و دوام بتن
روان‌کننده باعث بهبود تراکم بتن و کاهش میزان حباب‌های هوای ناخواسته می‌شود. نتیجه‌ی این فرآیند، بتن یکنواخت‌تر و فشرده‌تر با نفوذپذیری کمتر در برابر آب و مواد شیمیایی است. همچنین دوام بتن در برابر عوامل مخرب محیطی مانند یخ‌زدگی، سولفات‌ها و کلر افزایش می‌یابد.